1. sayfa (Toplam 1 sayfa)

Dr. Ebdulrehman Qasimlo (1930 - 1989)

MesajGönderilme zamanı: Pzr Oca 22, 2012 7:52 am
gönderen admin
Resim
Dr. Ebdulrehman Qasimlo (1930 - 1989)
Dr. Ebdulrehman Qasimlo, Çarçıra Meydanı'nda bir miting sırasında (1974).
Kürdistan Demokrat Partisi - İran Genel Sekreteri Dr. Ebdulrehman Qasimlo, 13 Temmuz 1989′da Avusturya’nın başkenti Viyana’da İran Hükümeti temsilcileriyle yaptığı bir müzakere sırasında öldürüldü. Avusturya, suikastten Tahran yönetiminin sorumlu olduğunu resmen açıkladı.
22 Aralık 1930′da Doğu Kürdistan’ın Urmîye kentinde doğan Evdulrehman Qasimlo, ilköğrenimini doğduğu yerde, ortaöğrenimini ise Tahran’da bitirdi. 15 yaşında Yekitîya Ciwanên Demokratên Kurdistan (Kürdistan Demokrat Gençlik Birliği) adlı gençlik hareketinde çalışmaya başladı. 18 yaşında, yüksek öğrenim için önce Fransa’ya, ardından Çekoslovakya’ya gitti. Uluslararası Prag Üniversitesi’nde Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdi ve aynı üniversitede Sosyoloji alanında yüksek lisansını tamamladı.
Resim
Dr. Qasimlo, Fransız Haber Ajansı’na Kürt sorunu ile ilgili verdiği bir söyleşi sırasında - 1983.
Aydın duruşu ve entelektüel birikimiyle Avrupa’daki Kürt hareketinin temsilcilerinden biri olan Qasimlo, 1952′de Dr. Mihemed Museddiq’in çağrısı üzerine Kürdistan’a döndü ve İran’daki Rıza Pehlewî rejimi karşıtı Kürt mücadelesi içerisinde yer aldı. 1952′de ünlü İngiliz edebiyatçısı ve filozof Helen Krulich ile evlendi ve Mina ile Hewa adlı iki çocuğu doğdu. 1958′de tekrar Avrupa’ya giderek 1962′de Ekonomi ve Sosyal İktisat alanında doktorasını tamamladı. Bu yıldan itibaren Prag Üniversitesi’nde Kapitalist Ekonomi, Sosyalist Ekonomi ve Ekonomi Teorisi dersleri verdi.1970′te Irak’ta Güney Kürdistan’a otonomi verilmesi üzerine Mele Mustafa Barzanî’nin davetiyle bazı düzenlemelerde bulunmak üzere Kürdistan’a gitti. Çeşitli aralıklarla Kürdistan’ın dört parçasında da faaliyetlerde bulundu. 1973 yılında Kürdistan Demokrat Partisi-İran’ın genel sekrterliğine seçildi ve 1975 yılında Avrupa’ya döndü. 1976-1978 yılları arasındaysa Paris’te Sorbon Üniversitesi’nde Kürt Dili ve Kürt Kent ve Ekonomi Kültürü dersleri verdi.
1979 yılında İran’da halk devrimi sonrası Şah’ın ülkeyi terketmesi üzerine Doğu Kürdistan’a giden Qasimlo, burada Kürtlere özerklik verilmesi için çalışmalarda bulundu. Uzmanlar Meclisi’nde de görev alan Qasimlo İranlı yetkililere Kürt haklarının tanınması ve özerklik verilmesi için memorandum sunmuştu.
Resim
Dr. Qasimlo, İran’ın sert tutumu karşısında dağlara çekildi ve Kürdistan Halk Ordusu Başkomutanlığı’na atandı - 1981.
Molla Ruhullah Hümeynî’nin kurduğu İslam Cumhuriyeti de Kürtlere karşı daha önceki iktidarlar gibi davranınca Kürdistan Demokrat Partisi yine bir Kürt örgütü olan Komela ile birleşerek İran İslam Cumhuriyeti’ne karşı silahlı mücadele başlatacağına dair ihtarda bulundu ve sorunun masada çözülmesi gerektiğini, çözüm için muhatabın Kürt örgütleri olduğunu deklare etti. Bu girişim üzerine Hümeynî, 19 Ağustos 1979 günü, İran devlet televizyonunda Qasimlo için ‘Allah’ın düşmanı’ dedi ve Kürt halkına karşı cihad ilan ettiğini açıkladı. Aynı saatlerde İran Hava Kuvvetleri tarafından bazı Kürt yerleşim birimleri bombalandı ve Kürt şehirlerinde sıkı yönetim ilan edildiği duyuruldu. Qasimlo arkadaşlarıyla birlikte gerilla birlikleri oluşturarak Kürdistan dağlarına çekildi ve 1988 yılına kadar Kürtler ve İran ordusu arasındaki çatışmalar bitmek bilmedi.
Resim
Kürt askerler, düşürdükleri bir İran uçağı üzerinde - 1983
İran ordusunun 1988′de Irak’a yenik düşmesi üzerine İran yetkilileri Kürtlere müzakere önerisinde bulundu. 28 Aralık 1988′de İran, Qasimlo’ya Viyana’da bir görüşme önerdi. 28-30 Aralık 1988 günleri yapılan müzakereler sonucu İran, Kürt özerkliğini prensipte kabul ettiğini bildirdi ve toplantılara 20 Ocak 1989′da devam etmeyi karara bağladı. Fakat sonraki toplantılarda İran sertleşen bir tutum sergileyince Qasimlo görüşmelerden çekildi.
Resim
Dr. Qasimlo ve arkadaşlarının kanlı bedenleri. 13 Temmuz 1989 - Viyana.
Dr. Ebdulrehman Qasimlo, Haziran 1989′da Sosyalist Enternasyonal Toplantısı’na katılmak üzere Avrupa’ya geldi ve burada İran yönetiminin ‘yeniden diyalog’ önerisiyle karşılaştı. Qasimlo öneriyi kabul etti ve ilk toplantı 12 Temmuz’da yine Viyana’da yapıldı. 13 Temmuz’da toplantının ikinci gününde Dr. Ebdulrehman Qasimlo müzakere masasındayken kısa mesafeden sıkılan üç kurşunla öldürüldü. Bu olay sırasında Qasimlo’nun iki yardımcısı, Dr. Fazil Resûl ve Ebdullah Qadirî Azer de öldürüldüler. Avusturya Hükümeti aynı gün İran Hükümeti’ni doğrudan suçlu ilan ettiyse de açılan dava aradan 18 yıl geçmesine rağmen sonuçlanmadı. Avrupa basınının verdiği bilgilere göre 13 Temmuz’daki toplantıya İran adına Haci Mistefa Lacwerdî, Muhammed Caferî Şahrûdî ve Emir Mansur Bozaryan katılmıştı ve suikastın planlayıcısı halen İran İslam Cumhuriyeti Devlet Başkanı olan ve o tarihte İslam Devrimi Muhafızı olan Mahmud Ahmedinecat’tı.
Resim
Soldan üçüncü sırada Mahmut Ahmedinecad, biraz sonra kurşuna dizilecek bir Kürt muhalifin koluna girmiş. Ahmedinecad, Dr. Qasimlo suikastının planlayıcısı olarak kabul ediliyor. Mahkeme tutanaklarına göre Ahmedinecad, suikast timine silah temininde bulunmuştu. İran Eski Dışişleri Bakanı Ali Ekber Welayeti ise Qasimlo’nun öldürülmesinde İran yönetiminin sorumluluğunu itiraf etmişti.